...

    "คำไวพจน์" มีความหมายว่าอย่างไร แบ่งได้กี่ประเภท? คำไวพจน์ คือ คำที่มีความหมายเหมือนกัน ตรงกัน หรือคล้ายกันมาก แต่เขียนและออกเสียงต่างกัน เรียกอีกอย่างว่า "คำพ้อง" เช่น รอ และ คอย, คน และ มนุษย์, บ้าน และ เรือน เป็นต้น ประเภทของคำไวพจน์ สามารถแบ่งออกเป็น 3 ประเภท โดยต้องสังเกตบริบทการใช้คำๆ นั้นควบคู่ไปด้วย ดังนี้
    1. คำพ้องรูป หมายถึง คำที่เขียนเหมือนกัน แต่อาจจะออกเสียงต่างกัน ความหมายต่างกัน ตัวอย่าง คำว่า "เพลา" สามารถอ่านได้ 2 แบบ ได้แก่ - เพลา : แกนสำหรับสอดดุมเกวียน - เพ-ลา : กาล, เวลา, คราว
    2. คำพ้องเสียง หมายถึง คำที่ออกเสียงเหมือนกัน แต่เขียนต่างกัน ความหมายต่างกัน ตัวอย่าง - คำว่า "อิฐ" อ่านว่า อิด หมายถึง ดินเผาสำหรับก่อสร้าง - คำว่า "อิด" อ่านว่า อิด หมายถึง เหนื่อยใจ, อ่อนใจ
    3. คำพ้องความ หมายถึง คำที่ความหมายเหมือนกัน แต่เขียนต่างกัน ออกเสียงต่างกัน ตัวอย่าง คำว่า "พระอาทิตย์" มีหลายคำที่มีความหมายสื่อถึงพระอาทิตย์ เช่น - ตะวัน - สุริยา


ตัวอย่างการใช้คำไวพจน์ในบทกลอน บทกวี

    มืดสิ้นแสงเทียนประทีปส่อง          ก็ผ่องแสงจันทร์กระจ่างสว่างส่ง
  บุปผชาติสาดเกสรขจรลง               บุษบงเบิกแบ่งระบัดบาน
    เรณูนวลหวนหอมมารวยริน           พระพายพัดประทิ่นกลิ่นหวาน
  เฉื่อยฉิวปลิวรสสุมามาลย์               ประสานสอดกอดหลับระงับไป

กลอนบทนี้จะพบคำไวพจน์ดังนี้
บุปผชาติ, บุษบง, สุมามาลย์ = ดอกไม้
ขจร = ฟุ้ง, กระจาย
พระพาย = ลม

...

...

ภาพจาก https://tenor.com/view/mahavira-buddha-gif-7325369


- พระสัมมาสัมพุทธเจ้า
- พระสัพพัญญู
- พระโลกนาถ
- พระสุคต
- พระผู้มีพระภาคเจ้า
- ชินศรี
- พระสมณโคดม
- พระศากยมุนี
- พระธรรมราช
- พระชินสีห์
- พระทศญาณ
- มารชิต
- โลกชิต
- พระทศพลญาณ
- พระตถาคต
- พระชินวร

...

สวรรค์


- ไตรทิพย์
- สรวง
- ไตรทศาลัย
- สุราลัย
- สุริยโลก
- ศิวโลก
- สุขาวดี
- สุคติ
- เทวโลก

...

เทวดา


- เทพ
- เทวินทร์
- อมร
- สุรารักษ์
- แมน
- เทว
- เทวัญ
- นิรชรา
- เทวา
- ไตรทศ
- ปรวาณ
- สุร

...

พระอิศวร


- ตรีโลกนาถ
- บิดามห
- ศิวะ
- ศุลี
- มหาเทพ
- ปศุบดี
- มเหศวร
- จันทรเศขร
- ภูเตศวร
- ศังกร
- ภูเตศ
- ทรงอินทรชฎา

...

พระพรหม


- จัตุพักตร์
- นิรทรุหิณ
- พระทรงหงส์
- วิธาดา
- ธาดา
- กมลาสน์
- สรษดา
- สรษดา
- ปรชาบดี

...

พระวิษณุ


- กฤษณะ
- ไวกุณฐ์
- ไกษพ
- มาธพ
- สวภู
- พระจักรี
- ศางดี
- ไตรวิกรม
- จักรปาณี
- พระกฤษณ์
- พระนารายณ์

...

พระเจ้าแผ่นดิน


- บดินทร์
- นโรดม
- นฤเบศน์
- เจ้าหล้า
- ภูมินทร์
- ภูบาล
- ภูบดินทร์
- ธรารักษ์
- นรินทร์
- นฤบดี
- จอมราช
- ท่านไท้ธรณี
- ขัตติยวงศ์
- ธรณีศวร
- ราเชนทร์
- ท้าวธรณิศ
- ไท้ธาษตรี
- ปิ่นเกล้าธาษตรี

...

พระอินทร์


- โกสีย์
- โกษี
- อินทรา
- มรุตวาน
- เทพาธิบดี
- อมรินทร์
- มัฆวาน
- วชิราวุธ
- อมเรศร
- วัชรินทร์
- ตรีเนตร
- สหัสโยนี
- วชิรปาณี
- สหัสนัยน์
- เพชรปราณี
- ท้าวพันตา
- สักกะ
- โกสินทร์
- พันเนตร

...

ครุฑ


- กาศยป
- ไวนเตยะ
- สุวรรณกาย
- นาคานตกะ
- ปันนคนาสน์
- เวนไตย
- ขเดศวร
- สุบรรณ
- วิษณุรถ
- นาคานดก
- ขนบคาศน์

...

พระอาทิตย์


- ทิพากร
- ทิวากร
- ทินกร
- ภาสกร
- รวิ
- รวี
- รพิ
- ระพี
- ไถง
- ตะวัน
- อาภากร
- อังศุมาลี
- สุริยะ
- สุริยา
- สุริยัน
- สุริยน
- สุริยง
- ภาณุ
- ภาณุมาศ
- อุษณรศมัย
- ทยุมณี
- อหัสกร
- พรมัน
- ประภากร

...

พระจันทร์


- เดือน
- ศศิ
- ศศิธร
- บุหลัน
- โสม
- นิศากร
- แข
- กัษษากร
- นิศาบดี
- รัชนีกร
- ศิวเศขร

...

พระแม่อุมาเทวี


- กาตยายนี
- เคารี
- ไหมวดี
- ภวาณี
- รุทธานี
- จัณฑี
- นางกาลี

...

คำพูด


- วาจา
- วจี
- วัจนะ
- พจนา
- พากย์
- ถ้อย
- วัจนา

...

งู


- นาคราช
- อุรค
- ภุชงค์
- อสรพิษ
- อหิ
- เงี้ยว

...

นรก


- นิรย
- ทุคติ
- นารก
- นรก

...

น้ำ


- คงคา
- นที
- สินธุ์
- สาคร
- สมุทร
- ชลาลัย
- อุทก
- ชโลทร
- อาโป
- หรรณพ
- ชลธาร
- ชลาศัย
- ชลธี
- ธาร
- ธารา
- สลิล
- อรรณพ
- สินธุ
- รัตนากร
- สาคเรศ
- อุทกธารา
- อุทก
- อัมพุ

...

ปลา


- มัจฉา
- มัสยา
- มัจฉาชาติ
- มิต
- ชลจร
- วารีชาติ
- อัมพุชา
- มีน
- มีนา
- ปุถุโลม

...

เมือง


- บุรี
- ธานินทร์
- ราชธานี
- ธานี
- นคร
- นครินทร์
- นคเรศ
- สถานิย
- ประเทศ
- บุรินทร์
- พารา
- กรุง
- นครา

...

คน


- มนุษย์
- มรรตย
- นร
- นคร
- มานพ
- ชน
- บุรุษ

...

ลูกชาย


- บุตร
- ปรัตยา
- ตนุช
- โอรส
- เอารส
- กูน

...

ลูกหญิง


- บุตรี
- ธิดา
- ธิตา
- สุดา
- ทุหิตา

...

ผู้หญิง


- อรไท
- แก้วตา
- ดวงสมร
- นงคราญ
- นงพะงา
- บังอร
- ร้อยชั่ง
- สตรี
- สายสมร
- อนงค์
- อิสตรี
- กัญญา
- กันยา
- กัลยาณี
- กานดา
- ดรุณี
- นงเยาว์
- นงลักษณ์
- นารี
- มารศรี
- ยุพเยาว์
- ยพุเรศ
- ยุพดี
- ยุพา
- ยุพิน
- เยาวเรศ
- เยาวลักษณ์
- วนิดา
- สมร
- สุดา
- อิตถี
- เพาโพท
- พธู
- สัตรี
- พนิดา
- นงราม
- ดรุณี
- ทรามวัย
- ทรามเชย
- นงคราญ
- นงพะงา
- นงราม
- นงลักษณ์
- นงเยาว์
- นวลหง
- นาฏ
- นารี
- นาเรศ


- กนิษฐภาดา
- กระทาชาย
- กระผม
- กระหม่อม
- กระไทชาย
- กะกัง
- ขันที
- คนดิบ
- ชายชาตรี
- ดอล
- ตัวพระ
- ตี๋
- ต้น
- ทิด
- ท่านชาย
- ท้าว
- ธ
- นายหัว
- คนสุก
- คุณชาย
- ชาย

...

นก


- ทวิช
- บุหรง
- สกุณ
- สกุณี
- วิหค
- สกุณา
- ปักษี
- ทิชากร
- ปักษิณ
- ทวิชาชาติ
- ปักษา

...

ภาพจาก AFP / Getty Image


- หัสดี
- กุญชร
- คช
- กรี
- ดำริ
- คชินทร์
- คชาธาร
- หัตถี
- คเชนทร์
- หัสดินทร์
- กรินทร์
- ไอยรา
- สาร
- วารณ
- คชา

...

ภาพจาก wikipedia


- พาชี
- สินธพ
- อาชาไนย
- ไหย
- อัศว
- แสะ
- ดุรงค์
- มโนมัย
- อาชา
- อัศวะ

...

ภาพสิงโตจาก : bangkokbiznews.com


- ราชสีห์
- ไกรสีห์
- ไกรสร
- นฤเคนทร์
- สีหราช
- สีห์

...

ภาพจาก : สำนักข่าวอินโฟเควสท์


- วาโย
- มารุต
- พระพาย

...

ภาพจาก : pxhere.com


- อัคคี
- อัคนี
- เดช
- เพลิง
- ปราพก

...

ภาพจาก : amarintv.com


- งาม
- โสภณ
- เสาวภาคย์
- รุจิเรข
- บวร
- พะงา
- วิศิษฏ์
- อะเคื้อ
- อันแถ้ง
- สิงคลิ้ง

...

ภาพจาก : Yim/zheng/Zi


- มหันต์
- มหา
- มหึมา
- พิบูลย์
- ไพศาล
- มโหฬาร

...

ภาพจาก : kapook.com


- เต้า
- สัญจร
- จร
- ยาตรา

...

ภาพจาก : shutterstock


- ปัณฑูร
- ศุกร
- ศุภร
- เศวตร
- ธวัล

...

ภาพจาก : shutterstock


- ปรลัย
- บรรลัย
- มรณะ
- วายชนม์
- วายชีพ
- ดับจิต

...

ภาพจาก : eshopng.com


- กมล
- มโน
- มน
- ดวงใจ
- ดวงหทัย
- ดวงแด
- ฤทัย
- ฤดี
- หฤทัย

...

ภาพจาก : nicetofit.com


- ธีร์
- ธีระ
- ปราชญ์
- เธียร
- บัณฑิต
- เมธ
- เมธี
- เมธา

...

ภาพจาก : kapook.com


- บุษบา
- บุปผา
- บุปผชาติ
- บุหงา
- บุษบง
- บุษบัน
- ผกา
- มาลา
- ผกามาศ
- มาลี
- สุมาลี
- สุคันธชาติ

...

ภาพจาก : pixabay.com


- อัมพร
- หาว
- เวหา
- โพยม
- นภ
- ทิฆัมพร
- คคนางค์
- คคนานต์
- นภดล
- นภา
- นภาลัย
- เวหาศ
- อากาศ

...

ภาพจาก : pixabay.com


- ยักษา
- อสูร
- อสุรา
- กุมภัณฑ์
- รามสูร
- ราพณาสูร
- รากษส
- ยักษิณี
- ยักษี
- ราพณ์

...

ภาพจาก : pixabay.com


- สุพรรณ
- สุวรรณ
- กนก
- กาณจน์
- กาญจนา
- มาศ
- เหม
- ชมพูนุท
- กัมพู
- กาญจน
- กาญจนา
- จามีกร
- จารุ
- ชาตรูป
- มหาธาตุ
- มาศ
- ริน
- สิงคี
- หิรัณย์
- อุไร
- โสณ
- ไร

...

ภาพจาก : pixabay.com


- รัชตะ
- รัชฎา
- ปรัก
- หิรัญ

...

ภาพจาก : pixabay.com


- อุบล
- บงกช
- นิลุบล
- นิโลตบล
- ปทุม
- สัตตบรรณ
- ปัทมา
- บุษกร
- สัตตบงกช
- จงกล
- บุณฑริก
- ปทุมา
- อุทุมพร
- สาโรช

...

ภาพจาก : pixabay.com


- หล้า
- เมธินี
- ภูมิ
- ภพ
- พสุธา
- ธาษตรี
- ด้าว
- โลกธาตุ
- ภูวดล
- พิภพ
- พสุธาดล
- ปัถพี
- ปฐวี
- ปฐพี
- ธราดล
- ธรณี
- ภูตลา
- พสุนทรา
- มหิ
- พสุมดี

...

ภาพจาก : pixabay.com


- พยัคฆา
- ศารทูล
- พาฬ
- พยัคฆ์
- ขาล

...

ภาพจาก : pixabay.com


- คาวี
- พฤษภ
- อสุภ
- ฉลู
- ควาย
- มหิงสา
- มหิงส์
- กาสร
- กระบือ

...

ภาพจาก : pixabay.com


- ชัฏ
- เถื่อน
- พนัส
- พนา
- อรัญญิก
- พงพนา
- ไพรวัน
- พงพี
- พงไพร
- ไพรสัณฑ์
- พนาดร
- พนาลี
- พนาวัน

...

ภาพจาก : pixabay.com


- บรรพต
- สิงขร
- พนม
- ไศล
- ภู
- ศิงขร
- ภูผา
- ศิขริน
- คีรี

...

ภาพจาก : pixabay.com


- วอก
- วานร
- กระบี่
- พานร
- กบิล
- กบินทร์
- วานรินทร์
- พานรินทร์


- แก้วกับอก
- แก้วกับตน
- เยาวมาลย์
- สมร
- ขวัญอ่อน
- ขวัญตา
- ทรามสงวน
- ทรามสวาท


- ลีลา
- ยุรยาตร
- เยื้องย่าง
- ไคลคลา
- ประพาส

...

ภาพจาก : pixabay.com


- ปรปักษ์
- เวรี
- ไพรี
- ปัจจามิตร
- ริปู
- อริ
- ดัสกร

...

ภาพจาก : pixabay.com


- พฤกษ์
- รุกข์
- ตรุ
- เฌอ
- ทุม

...

ภาพจาก : pixabay.com


- กระจง
- กวาง
- กวาง
- กวาง
- กวางผา
- มฤค
- มฤค-
- มฤคี
- มิค
- มิค-
- ละมั่ง
- ละอง
- ละองละมั่ง
- สมัน
- หริณะ
- อีเก้ง
- อุสา
- เก้ง
- เนื้อ
- เนื้อทราย
- มิคะ
- รงกุ์

...

ภาพจาก : pixabay.com


- นวาระ
- บุหงา
- มาวาร
- ยี่สุ่น
- มะวาร

...

ภาพจาก : pixabay.com


- กุมภา
- กุมภิล
- นักกะ
- นักระ
- กุมภีล์

...

ภาพจาก : pixabay.com


- ชุติ
- ดารกะ
- ดารา
- นักษัตร
- ผกาย
- มฆะ
- มฆา
- มหาอุจ
- มูล
- มูละ
- มูลา
- ฤกษ์
- ศนิ
- สิธยะ
- อัศวินี
- อัสสนี
- มาฆะ

...

ภาพจาก : pixabay.com


- เมารี
- โมรี
- โมเรส
- โมร